Özgüven, adından da bilindiği üzere kişinin kendine olan güveni anlamına gelmektedir. Kendine inanma, kişinin kendisine güvenmesi, kendini tanıma ve kişinin hayat felsefesine göre hareket etme cesareti olarak tanımlanabilir. Kendine güvenme olarak tanımlanan özgüven, kişinin kendine saygı duyması ile meydana gelen cesur eylemleri hem kendisine hem de dünyaya karşı cesur bir şekilde göstermeye sebebiyet veren olumlu bir etki olarak bilinir.
Özgüven nasıl oluşur?… Özgüven, kişinin doğduğu andan itibaren sonraki yıllarında da yaşamış olduğu olayları kapsayan ve olaylar karşısında şekillenen bir tür özellik olarak bilinir. Kişinin diğer insanlar ile aktivitesi ve deneyimleri sonucunda meydana getirdiği ve kişide oluşan imajın yansıması olarak gelişme gösterir. Çocukluk döneminde yaşanılan deneyimler ve olaylar da özgüvenin şekil almasında büyük payı olan durumlardır. Başarılar, başarısızlıklar, öğretmen, arkadaş ve ailenin kişiye davranma şekli özgüvenin şekillenmesinde rol oynar.
ÖZGÜVEN NASIL KAZANILIR?
Özgüveni, kendisine güveni düşük olan bir kişinin en çok karşılaştığı durum kafasının içinde yer alan “sen yapamazsın” düşüncesi olarak bilinir. Kişi her zaman bir şeyler yapmak için adım atsa da bu iç ses her zaman bir engel olmakta ve atılan adımın geri çekilmesine sebep olmaktadır. Eleştiri ve kırıcı bir şekilde etki gösteren özgüven düşüklüğü, kişinin günlük hayatını olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Özgüvenin kazanılması hayatı daha olumlu bir yönde ilerletecek ve kişiyi hayattan daha fazla zevk almaya götürecektir.
Özgüven kazanılması için izlenecek olan adımlardan ilki kişinin kendisini eleştirme durumunu bırakması olarak bilinir. Bunun için ise hangi durumlarda eleştirdiğini bulması gerekmektedir. İyi özelliklerin farkına varmak, becerilerin ya da yetenekli olduğu konuların farkına varmak ve üstüne gitmek, o konulara yoğunlaşmak da özgüven kazanma yolları arasında yer almaktadır. Kaçınılan konuların üstüne gitmek, o konuları çözmeye çalışmak ve yapabildiği konular fark edildiği zaman özgüvende de bir artış söz konusu olacaktır.
PSİKOLOJİDE ÖZGÜVEN NASIL ELDE EDİLİR?
Özgüven, kişi doğduğu andan itibaren şekillenen ve çeşitli etkenler ile kazanıp ya da kaybedilen bir özellik olarak tanımlanabilir. Özgüven kaybetmede pek çok özellik rol oynamaktadır. Çocukluk zamanındaki olaylar, okul hayatındaki değişimler ya da davranışlar ve bunların beraberinde gelen pek çok durum özgüveni etkilemektedir. Özgüven düşüklüğü olan bir kişi bu durumu sonradan da kazanabilmektedir. Özgüveni artırmanın pek çok yolu bulunmaktadır. Özgüveni artıracak etkenler şu şekilde sıralanabilir:
1. Gerçekçi olmak, özgüven kazanmanın en önemli ve en etkili yollarından biri olarak bilinir. Kişi elinden gelenin en iyisini yapmalı, başkası ile kendini kıyaslamak yerine kendi yaptığı olaylara odaklanmalıdır. Bunun yanı sıra uyku düzenine dikkat etmek, tüketilen yemekler, sosyal hayat ve etkileşimler de günden güne özgüvenin artması ile birlikte değişme gösterecektir.
2. Başarı ve beceriye odaklanmak, ilerleme ve özgüven kazanma için etkili yollar olarak bilinir. Risk almak özgüveni arttırmaya fayda sağlar.
3. Dış etkenler yerine kişi kendine bakmalıdır, iç dünyasına dönmeli ve düşündüklerine önem göstermelidir. Öz saygı da bu durum ile birlikte gelecektir. İçsel durumları ve motive eden birkaç durumu belirlemek özgüven elde edilmesini sağlayacaktır.
4. Yaşamda aktif bir şekilde rol oynamak gerekmektedir. Cesur olmak ve risk almak, bu durumlar için çabalama sonucunda başarılı olduğunu görmek özgüven elde etmeye yararı olan durumlardır. Düzenli ve yönetme gücü olduğu konularda kişi harekete geçmelidir.
5. Olumlu düşüncelere odaklanmak bir diğer özgüven geliştirmede fayda sağlayan etken olarak bilinir. Kişi hayatındaki olumsuz kaynakları ya da kişileri tespit etmeli ve kendisi için doğru olan kararı vermelidir. Gerçekçi ve iyimser olan bir yaklaşım özgüven kazanmada fayda sağlar.
