Prof. Dr. Canan Karatay: Kuru soğanın faydasını çiğ tüketerek artırın!

Kalp ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay’ın da ‘bol bol tüketin’ dediği besinlerin başında kuru soğan geliyor. Şifa kaynağı olan kuru soğan, özellikle çiğ olarak tüketildiğinde vücudun dost bakterileri olan prebiyotiklerin çoğalmasını sağlıyor. Canan Karatay, soğanın kavrulmasından ziyade çiğ olarak tüketilmesinin daha yararlı olduğuna değiniyor.

Kuru soğanı yediğmiz zaman ağzımızdan başlayarak, yemek borusundan sindirim sistemine kadar tüm sistemlerimizde yer alan dost bakteriler çoğalıyor. Prof. Dr. Canan Karatay, kuru soğan dışındaki diğer çok önemli prebiyotik kaynaklarını lahana, sarımsak, sağlıklı bir şekilde hazırlanmış turşular olarak sıralıyor. Şimdi biz de sizler için Prof. Dr. Canan Karatay’ın bağırsak ve sindirim sistemimiz için önemini saymakla bitiremediği kuru soğanın faydalarına değindik.

KURU SOĞANIN İÇİNDE VİTAMİN VE MİNERAL ANLAMINDA YOK YOK!

Soğan, frenk soğanı, sarımsak ve pırasa da içeren Allium bitki ailesine ait bir kök sebze. Bu sebzelerin en karakteristik özellikleri keskin aromaları, ancak toprakta yetiştikleri için tıbbi olarak da pek çok faydaları bulunuyor. Doğradığımızda gözlerin sulanmasına yol açan kuru soğan, çeşitli kanser türlerinin riskini azaltma, ruh halini iyileştirme, cilt ve saç sağlığını koruma gibi pek çok faydaya sahip.

Sağlığa dost bir sebze olan soğan, yemeklerin vazgeçilmezi. Hem çiğ olarak hem de pişirilerek kullanılan soğanın birçok çeşidi bulunuyor. Doğal antibiyotik görevi gören soğan, özellikle kış mevsiminde bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesinde büyük rol oynuyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı. Berna Ertuğ da soğanın özellikle A, C ve B vitaminleri açısından önemli bir kaynak olduğunu belirtiyor. Ayrıca kükürt, iyot, kalsiyum, demir, folat, magnezyum, fosfor, potasyum ve antioksidanlar açısından da zengin olan kuru soğandaki A vitamini hem enfeksiyonlara karşı bağışıklığı koruyor hem de göz sağlığını destekliyor.

İçeriğindeki B vitaminleri ise suda eriyen vitaminler. B vitamini bağışıklık ve sinir sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı oluyor.

Soğan aynı zamanda bir C vitamini kaynağı. C vitamini ise özellikle kış mevsiminde hastalıklardan korunmaya destek oluyor.

KURU SOĞAN: HEM DÜŞÜK KALORİLİ HEM DE YÜKSEK BESİN DEĞERLİ NADİDE LEZZET

15 küçük boy kuru soğan (100g) 30 kalori.

• 9.3 gram karbonhidrat
• 1.7 gram lif
• 0.1gram yağ
• 1.1 gram protein
• 4 mg sodyum
• 146 mg potasyum 

SOĞAN KANERE YAKALANMA RİSKİNİ AZALTIYOR

Yapılan çalışmalar soğanın içerdiği kuarsetin adlı antioksidan sayesinde yumurtalık, kolorektal gibi kanser türlerine yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olduğunu gösteriyor.

ASTIMA DA İYİ GELİYOR

Kuarsetin, alerjik reaksiyonlara yol açan histaminin bağışıklık hücrelerinde salınımını engellemesine yardımcı oluyorr. Böylelikle soğanın astım veya alerjik problemleri olan kişilerde bağışıklığı desteklemeye yardımcı olduğu biliniyor.

KALP KRİZİNE KARŞI KORUYUCU

Soğanının içeriğindeki kükürt kan inceltici etkisi göstererek kalp kriziyle inme riskini artıran plateletlerin birikimini önler. Soğandan alınan kükürtün hipertansiyon başlangıcını geciktirme ve azaltmaya yardımcı olduğu diğer çalışmalarla tespit edilmiştir.

SOĞANI NASIL SAKLAMAK GEREKİR?

Toplum olarak kuru soğanı saklarken en sık yapılan hatalardan biri patates ile aynı ortamda muhafaza etmek veya depolamak. Çünkü patatesin yaydığı nem soğanın filizlenmesine ve çürümesine yol açıyor.

Kuru soğanı serin ve kuru bir ortamda saklamak uzun süre taze şekilde tüketilmesini sağlıyor.

Yarım kalan kuru soğanlar ise cam saklama kabına koyarak buzdolabında muhafaza edilebilir.

TAZE SOĞANI DA SAKLARKEN DİKKAT!

• Taze soğanı ıslak olarak buzdolabına koymak yapılan önemli hatalardan biri.
• Oysaki taze sağanı muhafaza ederken öncelikle tazeliğini kaybetmiş yaprakları varsa, bunların temizlenmesi, daha sonra kağıt havluya sarılarak buzdolabında saklanması gerekiyor.
• Böylelikle taze soğanın daha uzun taze kalması sağlanabiliyor.

SOĞANI YAĞDA KAVURMAYIN

Prof. Dr. Canan Karatay, kuru soğanın çiğ olarak tüketilmesini tavsiye ediyor. Uzmanlar, soğanı yağda kavurmanın sağlıklı olmadığını belirtiyor.

• Tüketirken soğanı yağda kavurmak yapılan en büyük hatalardan biri. Yağda kavurma esnasında yağ yanıyor. Yağ yandığı için kanserojen maddeler daha çok ortaya çıkıyor. Tıpkı kızartmalar gibi soğanı da yağda kavurmak sağlıklı olarak görülmüyor.
• Soğanlı yemek yapılırken tüm sebzeler tencerede birlikte çiğden konularak yapılması tavsiye ediliyor.
• Sebzelerin pişme esnasında saldıkları su ile de zaten soğan da pişiyor.
• Eğer etli bir yemek yapıyorsanız, eti sotelerken yine etin bıraktığı su da soğanın kendi halinde pişmesini sağlıyor.

MİDE VE BAĞIRSAK HASSASİYETİNİZ VARSA, PİŞMİŞ SOĞAN TERCİH EDEBİLİRSİNİZ

Beslenme ve Diyet Uzmanı. Berna Ertuğ, soğanın mide ve bağırsak hassasiyeti olan bireylerde rahatsızlık verebileceğini belirtiyor. Soğan, mide ve bağırsaklarında herhangi bir şikayeti olmayan kişilerde yanma gibi rahatsızlıklara yol açmıyor ancak eğer bir kişinin reflü, gastrit veya bağırsak intoleransı gibi rahatsızlıkları varsa soğan tükettiği zaman bu hassasiyetleri artabiliyor.

Soğan çok lifli ve sülfürden zengindir dolayısıyla gaz gibi gastrointestinal şikayetleri artırabiliyor. Şikayetlerin oluşmasında soğanın zarı da rol oynuyor. Bu nedenle Beslenme ve Diyet Uzmanı. Berna Ertuğ mide ve bağırsak hassasiyeti olanların çiğ soğan yerine pişmiş soğan tüketmesini öneriyor.

KURU SOĞANLI PATATES SALATASI TARİFİ VE MALZEMELERİ

• 5-6 adet orta boy patates
• 1 adet kuru orta-büyük boy soğan
• Birkaç dal yeşil soğan
• 1 orta boy demek maydanoz
• 1 çay bardağı zeytinyağı (Dileğinize göre miktarı artırıp azaltabilirsiniz)
• 1 tatlı kaşığından az tuz
• Sumak
• Nane
• Karabiber
• 1 adet limon

KURU SOĞANLI PATATES SALATASI TARİFİ

Püf noktası: Patatesleri düdüklüde 5 dakikada, besin değerlerini kaybetmeden haşlayabilirsiniz.

• Kuru soğanı halka halka, yeşil soğanı ve maydanozu ince ince kıyın.
• Patatesleri haşladıktan sonra haşlanan patateslerin kabuklarını soyun ve doğrayın.
• Patateslerin üzerine doğradığınız soğanları ve maydanozu ilave edin.
• Patatesin zeytinyağını iyi bir şekilde emebilmesi için ılıkken zeytinyağını dökün, baharatlarını ekleyin. Aksi durumda yağın raiyası patatesin içine geçmez.
• Son olarak 1 adet limonun suyunu sıkıp karıştırın.
• Dilerseniz turşu ile servis yapabilirsiniz. Ancak bu haliyle de böreklerin, ana yemeklerin yanına iyi gidecektir.

Afiyet olsun!