Gözde çok farklı nedenlerle enfeksiyon meydana gelebilir. En yaygın göz enfeksiyonları arasında halk arasında konjonktivit adı ile bilinen göz iltihabı, keratit, endortalmi, blefarit, arpacık yer alır. Göz enfeksiyonlarının yaygın belirtileri arasında gözde kaşıntı ve tahriş, hassasiyet, gözde ve göz kapağında kızarıklık gibi belirtiler vardır ancak enfeksiyonun türüne bağlı olarak, bazı belirtilerde farklılık görülür. Göz enfeksiyonunun tedavisi için öncelikle enfeksiyon nedeninin belirlenmesi gerekir. Tedavi de buna göre yapılır.
Gözde ağrı, şişme, kaşıntı veya kızarıklık varsa, bu göz enfeksiyonundan kaynaklanıyor olabilir. Enfeksiyonlar farklı nedenlerle oluşur. Bunları bir grup altında sıralamak gerekirse, 3 gruba ayırabiliriz.
Göz enfeksiyonlarının üç özel kategorisi vardır. Bunlar viral, bakteriyel veya fungaldır. Fungal mantarlar nedeniyle oluşur. Bu üç nedene bağlı olarak bazı enfeksiyonlar çok yaygın görülür.
Gözde en sık görülen enfeksiyon nedenleri
- Konjonktivit (Göz iltihabı)
- Keratit
- Endoftalmi
- Blefarit
- Arpacık
- Üvelit
- Göz kapağı selüliti
- Oküler uçuk
Enfeksiyonun türüne göre gözde farklı belirtiler görülür.
Konjonktivit
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Emrullalh Taşındı, halk arasında gözde iltihaplanma olarak da ifade edilen konjonktivitin 3 ana nedeni olduğunu belirtiyor. Buna göre tedavi şekli de nedene bağlı olarak düzenleniyor.
Bakteriyel konjonktivitler ve virüse bağlı konjonktivitler son derece bulaşıcı olduğundan mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor.
Sık görülen belirtileri
- Göz beyazlarında kızarıklık, pembemsi ton
- Özellikle sabahları gözde sulu akıntı
- Kaşıntı, gözlerde rahatsızlık hissi
- Normalden fazla gözyaşı üretme
Bakteriyel konjonktivitte bakterinin türüne bağlı olarak ilaçlı göz damlaları kullanılıyor. Ayrıca merhemler ve ağızdan alınan ilaçlar da tedaviye eşlik edebiliyor. İlaç tedavisine başladıktan sonra semptomlar birkaç gün içinde kayboluyor.
Virak konjonktivitlerde özel bir tedavi biçimi bulunmuyor. Belirtiler 7-10 gün içinde kendiliğinden kaybolma eğiliminde oluyor. Ancak kbu dönemde el hijyenine dikkat etmek, başkalarıyla temastan kaçınmak gerekiyor. Hastanın rahatlaması için temiz, ılık veya ıslak bez uygulaması yapılabiliyor.
Alerjik konjonktivitlerde ise göz damlası ile göz rahatlatılabiliyor. Aynı zamanda semptomların azaltılması için anti-enflamatuar göz damlaları kullanılabiliyor.
Keratit
Keratit, enfeksiyöz keratit olarak da ifade ediyor. Göz bebeğinizi ve irisini örten şeffaf tabaka olan korneanın enfekte olması sonucu oluşuyor. Keratit, bakteriyel, viral, mantara bağlı veya parazitten kaynaklı şekilde oluşabiliyor. Göz yaralanması sonucu da kornea enfeksiyon kapabiliyor. Çoğu zaman bulaşıcı olmayan keratitte kornea şişiyor.
En sık görülen belirtileri
- Gözde kızarıklık ve şişlik
- Gözde ağrı, rahatsızlık hissi
- Daha fazla gözyaşı üretimi, gözde akma
- Bulanık görme, görme kaybı
- Işığa karşı hassaisyet
- Gözde bir şey varmış hissi
Keratit bazı kişilerde daha fazla görülebiliyor. Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde, nemli ve sıcak bölgelerde yaşayanlarda, kontakt lens kullananlarda veya mevcut bir göz rahatsızlığı olanlarda keratit oluşma olasılığı daha yüksek.
Keratit durumunda enfeksiyonu önlemek için mutlaka bir göz doktoruna gitmeniz gerekiyor. Çünkü mantara, bakteriye veya viral duruma bağlı olarak hastalığın tedavisi değişiyor.
Genellikle antibakteriyel göz damlaları kullanılıyor. Aynı zamanda ağızdan alınan antiviral ilaçlar ve göz damlaları da enfeksiyonu durdurmaya yardımcı oluyor. Mantar durumunda öncelikle mantar organizmasını ortadan kaldırmak gerekiyor. Bunun için antifungal damlalara ve ilaçlara ihtiyaç oluyor. Tahminen 1 hafta içinde iyileşme görülüyor.
Ancak viral nedenlerle oluşan, virüse bağlı keratitlerde virüsü ortadan kaldırmanın bir yolu bulunmuyor. Bunun için oral antiviral ilaçlar veya göz damlaları kullanılıyor.
Endoftalmi
Bakteri veya mantar enfeksiyolarından kaynanlanan endoftalmi, göz içinde oluşan şiddetli bir iltihaplanma türü. En yaygın nedeni candida mantar enfeksiyonları.
Çok nadir de olsa katarakt türü bazı göz ameliyatlarından sonra oluşabiliyor. Genellikle göze bir nesnenin girmesine bağlı olarak oluşuyor. Ameliyat veya göz yaralanmaları sonrasında bazı semptomlara karşı dikkatli olmak gerekiyor.
Sık görülen belirtileri
- Hafif veya şiddetli göz ağrısı
- Kısmi veya tam görme kaybı
- Görmede bulanıklık
- Göz ve göz çevresinde kızarıklık veya şişme
- Gözde iltihap veya akıtı
- Parlak ışıklara karşı duyarlı olma
Endoftalminin tedavisi enfeksiyona neden olan faktörün bulunması ile gerçekleşebiliyor. Sadece uzman hekimler tarafından tedavi edilebiliyor. Çünkü doğrudan göze enjekte edilen antiboyotiklere ihtiyaç olabiliyor. İltihabı hafifletmek için bazı özel iğneler kullanılıyor.
Blefarit
Bu enfeksiyon türü gözde değil, gözün çevresini kaplayan deride, örneğin göz kapaklarında gerçekleşiyor. Genellikle kirpik diplerindeki göz kapağı derisinin yağ bezlerinde tıkanmadan kaynaklanıyor. Blefarite genellikle bakteriler yol açıyor.
Belirtileri
- Göz veya göz kapağında kızarlıklık
- Kaşıntı
- Şişme
- Gözde yanma hissi
- Işığa duyarlılık hali
- Fazla gözyaşı üretimi, gözde akma
- Kirpik diplerinde veya gözlerin köşelerinde kabuklanma
Blefarit tedavisi nasıl yapılır?
- Blefarit tedavisine göz ve göz çevresinin bakımına, hijiyenine dikkat etmek gerekiyor.
- Göz kapaklarının temiz su ile temizlenmesi, şişliği gidermek için de göz kapaklarına ılık, ıslak temiz bir havlu uygulanaibliyor.
- Aynı zamanda iltihaplanmayı hafifletmek için özel göz damlaları veya merhemler kullanılabiliyor
- Göz çevresinin nemlenmesini ve kuruluktan kaynaklanan tahrişin önlenmesi için göz damlaları kullanıluyor.
- Göz kapaklarına oral ilaçlar, göz damlaları, merheme ek olarak nedene bağlı antibiyotik tedavisi gerekebiliyor.
Arpacık (Hordeolum)
Özellikle bağışıklık sisteminin zayıfladığı zamanlarda görülebilen arpacık, göz kapaklarının dış kenarında bir yağ-sivilce benzeri bir yumru şeklinde ise bu bezler ölü deri, yağ veya diğer maddelerle tıkanabiliyor. Bu da yağ bezesinin büyümesine yol açıyor. Ortaya çıkan enfeksiyon da arpacığı oluşturuyor.
Belirtileri
- Gözde ağrı ve hassasiyet
- Kaşınma
- Tahriş
- Göz kapaklarında şişme
- Daha fazla gözyaşı üretimi
- Göz kapakları çevresinde kabuklanma
Arpacık tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler
- Arpacık durumunda göz çevresi hijyenine çok dikkat etmek gerekiyor. Günde birkaç defa göz kapaklarının ılık nemli bir bezle uygulama yapmak gerekiyor (20 dakika kadar)
- Temizliğin hafif, kokusuz bir sabunla ve temiz su ile yapılması gerekiyor.
- Bu dönemde kullanılıyorsa, kontakt lens kullanımına ara vermek gerekiyor
- Aynı zamanda göz makyajı yapılmaması gerekiyor.
