Bazı kişilik yapılarının depresyona yatkın olduğunu öğrendiğimiz bu röportajda aynı zamanda yoga, nefes terapisi gibi tekniklerin depresyon tedavisinde kullanılıp kullanılamayacağını da öğrendik. 6 soruda depresyon yazımızla depresyon kimlerde daha çok görülür, cevabını öğrenin.
1. Depresyon başka ruhsal sorunlardan kaynaklanabilir mi?
Psikiyatri Uzmanı Dr. Sena Güneytepe, uzun süre tedavisiz kalan kaygı sorunlarında, psikozlarda, bipolar bozukluk gibi duygudurum bozukluklarında depresyonun görülebildiğini belirtiyor.
Depresyonun eşlik ettiği sorunlar:
- Uzun süren ve tedavi edilmeyen kaygı bozuklukları
- Travma sonrası stres bozukluğu
- Yas süreçleri
- Bipolar bozukluk gibi duygudurum bozukluklarında, mani atakları veya yaşanan olaylar
- Kişiyi gerçeklerden, dış dünyadan koparan psikiyatrik hastalıklar, psikoz
2. Mevsimler bizi depresyona sokabilir mi?
Mevsimsel depresyon, depresyonun türlerinden biri. Genellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkıyor. Uyku isteği artıyor, karbonhidrat ihtiyacı doğuyor; iştah artıyor, kilo alınıyor. İlkbahar ve yaz aylarında iyileşme görülüyor. Mevsimsel depresyon tedavisinde ışık terapisi etkili. Buna dair pek çok bilimsel çalışma mevcut.
Mevsimsel depresyonda dikkate alınması gereken önemli bir durum ise şu: Depresyon mevsimsel bir döngüdeyse, bu depresyon bipolar bozukluğun parçası olabilir.
3. Duygularını ifade edemeyen insanlar depresyona daha mı yaktın?
Duyguları ifade edememenin nedeni mevcuttaki duyguyu tanıyamamaktan veya tanımlayamamaktan kaynaklanıyor olabilir. Kimi durumlarda kişi duyguyu tanısa da ifade alanı bir şekilde ketlenmiş olabilir. Kişi kendini, duygularını ifade edemedikçe depresyona yatkın hale gelebilir. Hemen her psikoterapide kişinin kendini ifade edebilmesi hem araç hem de hedeftir.
4. Karamsal insanlar depresyona daha mı yatkın?
Mizaç genetikle gelir, yaşam boyunca az oranda değişir. Karakter ise çevre ile şekillenir, öğrenilmiş tutumları kapsar. Bu anlamda zamanla değişebilir. Kişilik ise kişinin mizacı ile karakterinin bileşimidir. Bu anlamda kişilik özelliklerinin depresif duygudurumlarından etkilendiği uzun süredir bilinen ve üzerinde çalışmalar yapılan bir konu.
Örneğin sakıngan, karamsar kişiler belirsizliğe karşı tahammülsüzdür, gelecekle ilgili olumsuz düşünceler geliştirebilir, yabancılara karşı utangaçtır. Bu kişilik özelliklerinin depresyona yatkınlık oluşturduğuna dair bilimsel çalışmalar mevcut.
5. Yoga yapmak, akupunktur veya nefes terapileri depresyona iyi gelir mi?
Öncelikli olarak bir ruh sağlığı profesyoneli tarafından değerlendirilmesi gereken ciddi bir psikiyatrik rahatsızlık olan depresyon tedavisi profesyonel bir tanı uzmanlığını ve tedavi planlamasını gerektirir.
Yoga, akupunktur, nefes terapisi gibi yöntemler tek başına iyileştiriciliğe sahip değildir. Esas tedaviye ek olarak önerilebilir ancak şunu unutmamak gerekir: Yoga, akupunktur, nefes terapisi ile depresyon iyileşmez. İyileşiyorsa, o depresyon değildir.
6. Depresyon tedavisi ne kadar sürer?
- Depresyona girdiğini düşünen biri bir psikiyatriste ya da klinik psikoloğa başvurmalı.
- Depresyon genel tıbbi durumla da ilişkili olabileceğinden tedavi süreci kiminle yürütülürse yürütülsün tanı aşamasında bir hekim tarafından da değerlendirilme yapılması önemlidir.
- Depresif dönem uygun tedavi ile ortalama 3-6 ayda düzelir. Hastaların çoğu 1 yılda iyileşir.
- Bu hastaların yüzde 80’inin yaşamları boyunca en az 1 depresif dönem daha yaşayabilir.
- Depresyon hastalarının yaklaşık yarısı 6 ayda, üçte biri 1 yılda iyileşir.
- Yaklaşık üçte bir hastada ise tedaviye rağmen tam iyileşme sağlanamaz, kronik depresyon gelişir.