Tiroit hormonlarının üretimi için iyot tüketimi şart. “Guatr, nodül, hipotiroidi gibi tiroit hastalıklarının en önemli sebebi iyot eksikliğidir” diyen Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Mustafa Altay, tiroit hastalığını iyileştirmede kullanılan başta dereotu olmak bazı bitkiler hakkında da önemli bilgiler verdi. Peki, dereotu tiroit hastalığını iyileştirir mi?
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Mustafa Altay, tiroit bezinin salgıladığı tiroit hormonlarıyla vücutta başta metabolizmayı düzenlemek olmak üzere, kalp, damar ve sindirim sistemi ile beyin gibi daha birçok önemli organ ve sistemin işlevlerinin gerçekleşmesinde önemli rolü olan bir organ olduğunu ifade etti.
Bu yüzden, herhangi bir sebeple tiroit bezi hastalığı meydana geldiğinde vücuda olan etkilerinin de yaygın ve önemli olabileceğini dile getiren Altay, tiroit ile ilgili hastalıkların toplumda oldukça sık görüldüğünü söyledi.
İyot eksikliği bu hastalıklara yol açıyor
Guatr, nodül, hipotiroidi gibi tiroit hastalıklarının en önemli sebebi iyot eksikliğidir. Ayrıca gebelik öncesinde ve gebelik süresince yeterince iyot alımı bebeklerin fiziksel ve zeka gelişimi açısından oldukça önemlidir.
Çünkü tiroit hormonlarının üretimi için iyot şarttır ve vücuda dışarıdan alınması gereken bir elementtir.
Dünya genelinde iyot eksikliğine bağlı bu sıkıntılar hâlâ devam ediyor. Ülkemizde 20 yılı aşkın süredir tuzların iyotlanması ile özellikle şehir merkezlerinde büyük oranda bu sorunlar çözüldü.
Ancak basında ve sosyal medyada doğal tuz, kaya tuzu, Himalaya tuzu, organik tuz gibi adlar altında pazarlanan, yeterince iyot içermeyen ve saklama şartları uygun olmayan tuzların insanımız tarafından kullanımının artması bu konuda endişe verici.
Normal günlük hayatımızda beslendiğimiz gıdalarla ve su ile alınan iyot miktarının tiroit hormon sentez ihtiyacını karşılamada yetersiz olması nedeniyle mutlaka iyotlu hazır tuz kullanmamız gerekli”
Prof.Dr. Mustafa Altay, iyotlu tuzların da hava, nem ve ışıktan korunmak üzere uygun koşullarda paketlenmesinin ve ağzı kapalı olarak saklanmasının şart olduğuna işaret ederek, “Sağlıklı bir erişkin için günlük önerilen 5-6 gram iyotlu tuz alımı ve sağlıklı beslenmeyle günlük iyot ihtiyacı karşılanıyor.
Gebeler bu açıdan özel bir gruptur, ihtiyaç biraz daha fazladır ve bu sebeple iyot takviyesi gerekebilir” diye konuştu.
Türkiye’de tiroit hastalığı denildiğinde akla ilk gelen konulardan birinin de dereotu başta olmak üzere bazı bitkilerin tedavi amacıyla kullanımı olduğunu belirten Altay, şöyle devam etti:
“Bu konuda yaptığımız bir araştırma ülkemizde bir ilk oldu ve 2017’de American Journal of Therapeutics adlı tıp dergisinde yayınlandı. Bu araştırmamızda herhangi bir tiroit hastalığı ile takip edilmekte olan yaklaşık 550 hastaya anket uyguladık ve tetkiklerini değerlendirdik.
‘Dereotu kullandıktan sonra nodülleri büyüdü’
Çalışmamızda tiroit bezi hastalığı için düzenli olarak en az 3 hafta günde 1 bağ dereotu kullananların tiroit hormon düzeylerinin baskılanarak olumsuz etkilendiğini tespit ettik. Ayrıca az sayıda tiroit nodülü olan hastada dereotu kullanımı sonrası nodüllerin büyüdüğünü saptadık.
Nodül üzerindeki etki tüketilen dereotu miktarından bağımsızdı. Yani günde 1 bağ tüketenlerde olduğu gibi bu oranın 1/4 bağ miktarı kadar tüketenlerde de nodüllerin hacim olarak büyüdüğünü gördük.
Bu çalışma bize aslında bitki veya bitkisel ürünleri tedavi amacıyla kullanırken dikkatli olmak gerektiğini ve üzerinde çalışma yapılmayan, etkinliği kanıtlanmamış bitkilerin, medyada okunan veya kulaktan dolma bilgilerle kullanılmaması gerektiğini bir kez daha göstermiş oldu.”
Bu konularda daha büyük kapsamlı çalışmalara ihtiyaç bulunduğuna dikkati çeken Altay, “Bu nedenle şu an için tiroit bezi hastalıklarında bilimsel anlamda kanıtlanmış etkisi olan bir bitkisel ajan olmadığından bu tür alternatif veya tamamlayıcı ajanlardan kaçınmak daha doğru bir yaklaşım olacaktır” uyarısında bulundu.