İşitme kaybının önüne erken tanı ve tedavi ile geçmek mümkün. Özellikle çocukluk döneminde oluşan işitme kayıplarının erken dönemde tespit edilmesi, uygun tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının yürütülmesi çocukların dil gelişimi ve okul başarısında oldukça önemli. Ailelerin olumsuz etkilerin önüne geçebilmek ve erken müdahale için düzenli aralıklarla çocuklarına işitme testi yaptırılmaları öneriliyor.
İşitme kaybı sorunları, toplumda sanıldığından daha fazla görülüyor. Yenidoğan her bin bebekten 1 ile 3’ü işitme kaybıyla doğuyor. Çocukluk döneminde geçirilen hastalıklar, kulak enfeksiyonları, kazalar ve kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle bu oranın binde 6’ya kadar çıkabildiğini hatırlatan Odyolog Bahtiyar Çelikgün, “İşitme kaybının önüne erken tanı ve tedavi ile geçmek mümkün. Özellikle çocukluk döneminde oluşan işitme kayıplarının erken dönemde tespit edilmesi, uygun tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının yürütülmesi çocukların dil gelişimi ve okul başarısında oldukça önemli. Olumsuz etkilerin önüne geçebilmek ve erken müdahale için düzenli aralıklar işitme testi yaptırılmalı” açıklamasında bulundu.
TUİK tarafından yapılan güncel çalışmalara göre 2-17 yaş aralığındaki çocukların yaklaşık yüzde 2’sinde işitme kaybı olduğu belirtiliyor. Dolasıyla yenidoğan işitme taramasıyla erken dönemde tanı konulamayan ya da çocukların sonraki dönemlerde de işitme kaybı yaşayabildiğini söyleyen Odyolog Bahtiyar Çelikgün, “Özellikle dil gelişiminin kritik olduğu dönemlerde veya okul dönemlerinde ortaya çıkabilecek çok hafif dereceli bir işitme kaybı bile çocukların dil, konuşma ve beyin gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Bu araştırmalar sonucunda, bizler 2022 yılını pediatri yılı olarak benimsiyor, çalışmalarımızı bu çerçevede geliştirmeye özen gösteriyoruz” dedi.
İŞİTME KAYBINA ERKEN MÜDAHALE EDİLMELİ!
İşitme kaybıyla doğan ya da doğum sonrası dönemde işitme kaybı yaşayan çocukların erken müdahale edilmesinin oldukça önemli olduğunu vurgulayan Doktor Odyolog Bahtiyar Çelikgün, “Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen yenidoğan işitme taraması programları işitme kaybının erken dönemde tespit edilmesi için büyük bir destek sağlıyor. Bu programlar ile işitme kaybı yaşayan çocukların sosyal, bilişsel ve dil gelişimleri etkilenmeden, en uyumlu şekilde topluma karışmaları, ailenin ve toplumun bu konudaki duyarlılığının ve bilinç düzeyinin artması amaçlanıyor. Gelecek dönemde oluşabilecek yıkıcı etkilerin önüne geçebilmek ve çocukların yaşıtlarıyla aynı gelişimi gösterebilmesi için işitme kaybı şüphesi olmasa bile düzenli aralıklarla işitme testi yaptırılması çok önemli” dedi.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Opr. Dr. Ahmet Yılmaz, da “Sese tepki azlığı, seslenildiğinde tepki vermeme, yüksek sesle televizyon izlemek ve okul çağındaki çocuklarda eğitimde yaşıtlarından geri kalma gibi basit görülen belirtiler dikkate alınmalı ve bir uzmana başvurulmalıdır” diyor.
İşitme tarama programının ülkemizde her yenidoğan çocuğa rutin olarak uygulandığını vurgulayan Op. Dr. Yılmaz, “Çocukları bu tarama testlerinden geçse ve hiçbir risk faktörü olmasa dahi, ailelerin çocuklarını muhtemel bir işitme kaybını erken teşhis edebilmek için sürekli gözetim altında tutması gerekir. Sese tepki azlığı, seslenildiğinde tepki vermeme, yüksek sesle televizyon izleme ve okul çağındaki çocuklarda eğitimde yaşıtlarından geri kalma gibi basit görülen semptomlar dikkate alınmalı ve bir uzmana başvurulmalıdır” diye uyarıda bulunuyor.
ÇOCUKLARDA İŞİTME KAYIPLARI NEDEN OLUR?
İşitme kaybının çocuklarda en sık yeni doğan döneminde ek problemlerden meydana gelebildiğini dile getiren Op. Dr. Yılmaz, “Yakın akraba evlilikleri, ailede erken işitme kaybı öyküsü, annenin gebelikte geçirdiği hastalıklar ve kullandığı ilaçlar, çocuğun anne karnında geçirdiği hastalıklar, doğum sonrası yoğun bakım ihtiyacı ve uzamış sarılık gibi nedenlerden dolayı çocuklarda işitme kaybı gelişebilir” şeklinde konuştu.
ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ
Erken dönemde işitme kaybı tanısının koyulmasının önemine değinen Op. Dr. Yılmaz, “İşitme kaybı tanısı koyulan çocuklarda tanı koyulduktan sonra kaybın şekli, nedeni ve derecesine göre ilaçlar, işitme cihazları ve bazı özel durumlarda biyonik kulak ameliyatları ile çocuk tedavi edilir. Erken teşhis en önemli kriterdir. Eğitim ve öğrenme süreci yenidoğan döneminde başlar ve sesi algılama yani duyma bu öğrenme sürecinin temel taşıdır. Dolayısıyla geç kalınan her gün çocuğun entelektüel ve sosyal gelişimi geri kalır. Konuşma öğrenmesi gecikir ve daha sonradan bu kayıp düzeltilse dahi normal bir birey gibi konuşmakta zorlanır. Öğrenme, uygulama, sosyal yönelim geri kalır ve ilerisi için çok ciddi psikolojik sorunlara zemin oluşur. Her işitme kaybı olan çocuğun tanısının en geç 3-6 ay içerisinde koyulmuş olması ve gerekli tedavinin planlanması elzemdir” diyerek sözlerini noktaladı.