Skrotum içindeki damarların genişlemesi olan varikosel, bacaklarda görülen varislerden farklı değildir. Yaklaşık altı erkekten birinde görülür, ancak bacaklardaki varislerin aksine, 15-25 yaş arası genç erkeklerde daha sık görülür. Bacaklarda olduğu gibi, varikosel de genellikle zararsızdır, ancak bazı hastalarda; düşük sperm üretimine ve düşük sperm kalitesine katkıda bulunarak kısırlık sorunları ile ilişkilendirilebilir. Üroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. İlker Çömez, varikosel nedir, belirtileri nelerdir ve tedavisi nasıldır sizler için anlattı.
Skrotum içindeki damarların genişlemesi olan varikosel, bacaklarda görülen varislerden farklı değildir. Yaklaşık altı erkekten birinde görülür, ancak bacaklardaki varislerin aksine, 15-25 yaş arası genç erkeklerde daha sık görülür. Bacaklarda olduğu gibi, varikosel de genellikle zararsızdır, ancak bazı hastalarda; düşük sperm üretimine ve düşük sperm kalitesine katkıda bulunarak kısırlık sorunları ile ilişkilendirilebilir. Erkeklerin yaklaşık yüzde 15’inde varikosel varken, kısırlık açısından değerlendirilen erkeklerde yaklaşık yüzde 40’ında en az bir testislerinde varikosel vardır. Sorunun kaynağı varikosel olduğunda cerrahi onarım doğurganlığı geri kazanmaya yardımcı olabilir.
Varikoselin nedenleri
Varikoselin, testislerin hemen üstünde, skrotum içindeki damarlardaki kusurlu kapakçıklardan kaynaklanabilir. Normalde, bu kapakçıklar testislere giden kan akışını düzenler. Normal akış olmadığında kan göllenir ve damarların genişlemesine (büyümesine) neden olur. Bu en yaygın olarak, testislerin hızlı büyüme yaşadığı ve en çok kana ihtiyaç duyduğu ergenlik döneminde gerçekleşir. Vakaların yaklaşık yüzde 85’inde sol testis bölgesinde meydana gelir. Varikoselin neden olduğu zayıf dolaşım, daha yüksek kan sıcaklığına neden olarak testislerin sıcaklığını yükseltebilir. Bu durum sperm üretimine engel teşkil edebilir, oluşturulan spermlere zarar verebilir veya yok edebilir.
Varikoselin belirtileri nelerdir?
Varikosel nadiren semptom ürettiğinden, doğurganlıkla ilgili sorunlara neden olmadıkça veya rutin bir fizik muayene sırasında fark edilmedikçe, erkeğin varikosel olduğunun farkında olması nadirdir. Semptomlar ortaya çıktığında; özellikle sıcak havalarda veya fiziksel efordan sonra gün içinde kötüleşen, testiste künt ağrı veya basınç hissi olarak hissedilme eğilimindedirler. Skrotumdaki genişlemiş damarlar sıklıkla hissedilebilir veya görülebilir ve testis varikosel tarafında daha küçüktür.
Varikosel teşhisi
Varikosel, erkek ayakta dururken testisler hissedildiğinde rutin bir fizik muayenede tanımlanabilir. Daha küçük olan varikoseller, genellikle Doppler ultrasonografi (kapakçıktan kanın geri akışını tespit etmek için tasarlanmış ultrason) ve termografi (birikmiş kan tarafından oluşturulan ısı ceplerini tespit etmek için kızılötesi algılama teknolojisi) içerebilen daha ileri testlerde tespit edilir.
Varikosel tedavisi
Tedavi genellikle yalnızca kısırlık için veya varikosel kalıcı ağrıya veya rahatsızlığa (anti-inflamatuar ilaçlar gibi cerrahi olmayan yaklaşımlara ve destekleyici aparatlara rağmen) veya önemli testiküler atrofiye neden olursa gereklidir. Varikoselin cerrahi tedavisi genellikle kan akışını normal damarlara yönlendirmek için etkilenen damarın bağlanmasını içerir. Ameliyat mikroskobik veya laparoskopik olabilir ve genellikle günübirlik tedavi şeklinde yapılır.
Ameliyattan sonra hafif ağrı olur ve genellikle hasta iki gün içinde çoğu normal aktivitesine dönebilir. Kısırlığı düzeltmek için ameliyat olan erkeklerin yaklaşık yarısı ilk yıl içinde çocuk sahibi olabilir.