Koronavirüsün çocuklarda hafif atlatıldığı bilgisi günümüzde geçerliliğini yitirmiş durumda; yenidoğan dönemi dahil olmak üzere her yaş grubundan çocuk ve genç koronavirüs riski altında. Bir diğer yandan hastalığı hiçbir belirti vermeden bile geçirse, çocuklar başka sağlık riskleri ile karşı karşıya. Bunlardan biri Covid-19 enfeksiyonu sonrası gelişebilen, son derece tehlikeli, ciddi bir klinik tabloya neden olabilen Multisistem İnflamatuar Sendromu. Bu sendrom, enfekte olan çocukta 2-6 hafta sonunda ortaya çıkıyor. Ülkemizde 12 yaş üzerine yapılmakta olan aşı, enfeksiyon sonrası tablolara karşı da çocukları korumayı amaçlıyor! Üstelik, ailelerin en çok endişe ettiği konularda yapılan araştırmaların sonuçları yüz güldürücü.
Salgının ilk dönemlerinde çocukların hafif bulgular ile atlatabileceği belirtilen koronavirüs enfeksiyonu, günümüzde erişkin hasta grubunun aşılanması ve Multisistem İnflamatuar Sendromu (MIS-C) olgularının tanımlanması ile çocuk ve gençlerde önemli bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Covid-19’un çocuklarda hafif atlatıldığı bilgisi günümüzde geçerliliğini yitirmiş durumda. Covid sonrası çocuk ve ergenlerde 4 haftadan uzun süre yorgunluk, uykusuzluk, burun akıntısı, kas ağrısı, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, egzersiz intoleransı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi semptomların devam edebildiğini ve bunun hayat kalitesi ile okul başarısını olumsuz yönde etkilediğini gösteren veriler bulunuyor.
Koronavirüs geçirdiğini bile fark etmediğiniz çocuğunuzda haftalar sonra Multisistem İnflamatuar Sendrom gelişebilir
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seda Günhar’ın açıklamalarına göre koronavirüs enfeksiyonu sonrası çocukları tehdit eden bir diğer durum ise uzmanlar tarafından MIS-C olarak adlandırılan Multisistem İnflamatuar Sendrom.
Bu tablo 21 yaşından küçük kişilerde Covid-19 enfeksiyonundan 2-6 hafta sonra ortaya çıkıyor.
MIS-C son derece tehlikeli, hastalarda yoğun bakım ihtiyacına neden olan, kimi durumlarda ölümle sonuçlanan bir enfeksiyon sonrası klinik bir tablo.
MIS-C, hastanede yapılacak bazı testler sonucunda kesin tanı konularak, hızlıca tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalık. Bu hastalık kalbin dolaşımını sağlayan koroner damarlarda sorun oluşturarak kalp fonksiyonlarını bozabiliyor.
Bu nedenle koronavirüs enfeksiyonunun yanı sıra enfeksiyon sonrası durumlar için de aşı ile korunabilmenin 12 yaş üstü çocuklar için önemli bir olanak olarak düşünülmesi gerekiyor.
Amerika Bağışıklama Uygulamaları Danışma Komitesi (ACIP), ergenlerde Covid’in önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtiyor çünkü ergenler, koronavirüs vakalarının artan bir oranını temsil ediyor ve ev içi bulaşa yol açabiliyor.
Çocuklar koronavirüse bağlı bir şikayeti olmasa bile birlikte yaşadıkları aile bireylerini, okuldaki arkadaşlarını enfekte edebiliyor. Bu nedenle virüsün yayılımını azaltmak için aşı uygulamarının önemi büyük.
Mart 2021’de, 12-15 yaşları arasındaki ABD’li çocukla yapılan bir araştırmada, aşının Covid-19’u önlemede %100 etkili olduğu bildirilmiş durumda.
Amerika Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi (CDC), Covid aşılarının 12 yaş üzerindeki çocuklarda uygulanmasının hastalıktan korunmada etkili ve güvenli olduğunu bildiriyor.
Araştırma ayrıca, gençlerin aşılama sonrası yetişkinlere göre daha yüksek antikor seviyeleri geliştirdiğini de ortaya koyuyor.
Aşının yan etkilerine karşı endişe eden ailelere iyi haber!
Çocuklarda onaylı tek bir aşı olması sebebiyle son derece sınırlı sayıda aşı çalışma bulunuyor.
12- 15 yaş arası 2260 ergenin dahil edildiği bir çalışmada 2. doz aşıdan sonra SARS-CoV-2 virüsüne karşı antikor oluşumunun 16-25 yaş grubundan daha iyi bir yanıt oluşturduğunu gösteriyor.
Araştırma sonuçlarına göre
- Aşılanmış ergenlerde yapılan çalışmalarda erişkin yaş gruplarında olduğu gibi çoğunlukla geçici hafif ile orta yan etkiler gelişiyor, genellikle 1 veya 2 gün içinde düzeliyor.
- Enjeksiyon bölgesinde hafif ağrılar en yaygın lokal reaksiyon olarak ortaya çıkıyor.
- 12-15 yaş grubunda lokal reaksiyon oranı %1,5 olarak gösterilmiş durumda.
- Ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi yan etkiler sıklıkla ikinci dozdan sonra ortaya çıkıyor
- Ancak burada olası yan etkiler yerine aşının yararları göz önünde bulundurulması gerekiyor.