Uzman Psikolog Begüm Özkaya, sosyal medyanın özellikle yeni neslin meslek seçiminde olumsuz etkileri olduğunu belirterek, “Son zamanlarda çocukların ve ergenlerin meslek seçimlerinin youtuber, gamer veya influencer şeklinde olduğunu görüyoruz. Çünkü daha kolay para kazanma, ünlü olma ve tanınma çocuklar tarafından daha ilgi çekici geliyor. Bununla birlikte öğretmen, doktor, polis gibi meslek seçimlerinin ikinci plana atıldığını ve bu gibi mesleklere karşı ilgisizlik oluşturduğunu gözlemliyoruz” dedi.
Uzman Psikolog Begüm Özkaya, düzensiz sosyal medya kullanımının insanların benlik duygularına zarar vererek depresyona girmelerine neden olduğunu, özellikle çocuklar üzerinde olumsuz etkileri olduğunu belirtti.
‘MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLİYOR’
Özellikle yeni neslin meslek seçiminde sosyal medya kullanımının etkilerini gördüklerini ifade eden Özkaya, “Her teknolojik alet gibi sosyal medyanın olumlu ve olumsuz etkileri var. Olumsuz özelliklerine bakacak olursak son zamanlarda çocukların ve ergenlerin meslek seçimlerinin youtuber, gamer veya influencer şeklinde olduğunu görüyoruz. Çünkü daha kolay para kazanma, ünlü olma ve tanınma çocuklara daha ilgi çekici geliyor. Bununla birlikte öğretmen, doktor, polis gibi meslek seçimlerinin ikinci plana atıldığını ve bu gibi mesleklerden soğuma durumu olduğunu görüyoruz. Bununla başa çıkabilmek için ailelerin çocuklarına gerçekleri daha fazla anlatması ve meslekleri tanıtarak sosyal medyadan uzaklaştırmaları gerekiyor.
Düzensiz, kontrolsüz ve bağımlı şekilde kullanılan sosyal medya özellikle çocuklara zehir saçmaya devam ediyor. Sosyal medyanın kullanımıyla bağımlılık oranı çok fazla atıyor. Özellikle ergenlik veya çocukluk döneminde dikkat dağınıklığı, insan psikolojisi üzerinde önemli bir etki. Bunun dışında depresyon, obsesif kompülsif bozukluk, panik, dürtü ve yeme bozuklukları karşımıza çıkan psikolojik rahatsızlıklar arasında. Aynı zamanda kişinin benlik saygısına da zarar verebiliyor. Çünkü insanlar sosyal medyada fotoğraf ve video paylaşarak ilgi ve beğeni kazanmak istiyor. Bu durum gerçek hayatta karşılarına çıkmadığı zaman bu sefer benlikte olumsuz yönde etkilenmeler meydana geliyor. Bir de sahte hesaplar açarak kendilerini olduklarından daha popüler olduğundan daha farklı gösterme gibi durumlar var. Bu da yine kişileri olumsuz yönde etkiliyor. İleri hayatlarında psikolojik sıkıntılar, problemler, hastalıklar yaşamalarına neden olabiliyor. Ergenlik döneminde mahremiyet duygusu gelişir fakat sosyal medyanın etkisiyle mahremiyet duyguları olumsuz yönde etkilendi. Çünkü ikili ilişkiler, cinsellikle alakalı konular, anne baba ilişkileri sosyal medyada yaşanıyor. Bundan dolayı mahremiyet duyguları olumsuz yönde etkilenebiliyor” diye konuştu.
‘İSMİ SOSYAL OLSA DA İNSANLARI YALNIZLAŞTIRIYOR’
Sanal ortamda edinilen arkadaşlıkların insanları yalnızlaştırdığını belirten Özkaya, “Sosyal medya her ne kadar ismi sosyal olsa da insanları yalnızlaştırıyor. İnsanlar dışarı çıkmak istemiyor, arkadaşlarıyla görüşmek istemiyor, ailelerinden uzaklaşıyor ve daha çok odalarında vakit geçiriyorlar. Daha çok sanal ortamda arkadaşlık ediniyorlar. Bu nedenle de insanlar yalnızlaşmaya başlıyor. Belli bir kesime yanlış bilgi vermek ve belli bir kısmı tahrik etmek, doğru olmayan bilgileri kasıtlı olarak yaymak olumsuz özellikleridir. Yine siber zorbalık, sahte hesaplar açarak insanları dolandırmak, insanların fotoğraflarını ve videolarını kullanmak da olumsuz etkilerinden en önemlileri” ifadelerini kullandı.
‘UYURKEN VE UYANIRKEN SOSYAL MEDYADAN UZAK KALINMALI’
Bağımlılıktan kurtulmanın yollarını da anlatan Özkaya, “Bilgisayar kullanırken veya telefon ve tabletle uğraşırken yemek yemek, yeme bozukluklarına neden oluyor. Ne yediğimizin ve nasıl yediğimizin farkında olmuyoruz. En azından mutfağa giderek medyadan uzak bir şekilde yemek yersek bir miktar yeme bozukluklarını düzeltmiş oluruz. Sabahları sosyal medya hesaplarına bakmadan zinde kalabilecek şekilde güne başlamak lazım. Gece yattığımız zaman da aynı şekilde sosyal medyayla alakalı erişimi kolay olan cihazlarla ilgilenmeden uyumak lazım. Yemek yediğimiz ve uyuduğumuz alanlarda bu cihazları bulundurmamak sosyal medya bağımlılığını azaltacaktır. Yine sosyal medyada daha az kişiyi takip ederek ‘bir şeyleri kaçırdım mı’ hissini azaltmak lazım. Yeni hobiler edinerek veya var olan hobilerimizle daha fazla ilgilenerek de sosyal medya bağımlılığını azaltabiliriz. Bütün bunları yapmanıza rağmen bağımlılıktan kurtulamıyorsanız, bir uzmana başvurarak destek almakta fayda var” dedi.