Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Dr. Mustafa Murat Öztürk, bebeklerde dudak ve damak yarıkları ameliyatları hakkında merak edilenleri anlatıyor. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
İLK AMELİYAT NE ZAMAN YAPILIR?
Dudak yarıkları için 1.5-2.5 aylar arasında, damak yarıkları için ise 3-12 aylar arasında ameliyat yapılması önerilir. Bu süre, hastanın durumuna ve hekimlerin görüşüne göre değişebilir. Temel prensip dudağın emme (beslenme) fonksiyonunu, damağın beslenme, konuşma ve yutma fonksiyonunu korumaktır.
Bu sebeple damak yarıkları konuşmaya başlamadan önce yapılmalı. Aksi durumda konuşma mekaniği bozulacak ve tedavi sonrası konuşma ve yutma terapileri gibi uzun süreçler başlayacaktır. En doğru olan davranış, pediatri hekiminin yönlendirmesi veya ailenin fark etmesinin ardından hızlıca bir plastik cerraha görünmek olacaktır.
KAÇ SEANS SONRASI İYİLEŞME YAŞANMAYA BAŞLAR?
Plastik cerrahi olarak hedefimiz tek seansta sorunu çözmektir. Ancak kişisel farklılıklar ve yaşanması muhtemel komplikasyonlar sebebi ile 2 veya daha fazla müdahale gerekebilir. Tekrar ameliyat olmayı gerektiren en büyük sorun dikiş açılmasıdır. Bu da genellikle ameliyat sonrası yanlış beslenme nedeniyle olur. Dolayısıyla ameliyat sonrası bakım ve beslenme ameliyat kadar önemli. En sık ortaya çıkan komplikasyon asimetri olmasıdır. Dudak ve burun asimetrileri için ek girişimler gerekebilir.
İZ KALIYOR MU?
Damak yarığında iz yok denecek kadar azdır. Zaten damak görünmeyen bir yerde olduğundan izi de sorun olmaz. Dudak yarığı ve burun ameliyatlarındaki izler de önemsenmeyecek kadar azdır. Zaten öncelikli amaç iz değil, konuşma ve yutma gibi önemli fonksiyonların kazanılmasıdır.
RİSKLERİ VAR MI?
Her ameliyatın riskleri var. Elbette bu riskler ameliyattan veya tedavilerden vazgeçirecek boyutta değil. Eğri oturup doğru konuşursak anestezi varsa risk vardır, ameliyat varsa risk vardır. Önemli olan bu risk sonunda kazanacaklarımız veya bu riske girilmediğinde kaybedileceklerdir. Bu açıdan bakıldığında yarık dudak ve damak ameliyatları kesinlikle bu risklere değecek türden bir ameliyat grubudur.
AMELİYAT SONRASI BAKIM NASIL OLMALI?
Damak ameliyatlarından sonra hastalar bir süre kaşık ile beslenmeli. Kesinlikle meme, biberon ve emzik gibi damağa temas edecek şeylerden kaçınılmalı, parmak emme dahil ağza yabancı cisim sokulması önlenmeli. Ameliyat öncesi süreçte de hastanın yeterli beslenmesi için damak protezleri ve özel biberonlar kullanılmalı. Günümüzde birçok firmanın yarık damaklı çocuklara özel biberonları var.