En çok 5-15 yaş arası okul çağı çocuklarında görülen Beta mikrobu zamanında teşhis ve tedavi edilmezse zatürreden kalp romatizmasına birçok ciddi sağlık sorununa neden olabiliyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Alper Tutkun, Beta enfeksiyonuyla ilgili soruları yanıtladı. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
BETA MİKROBU NEDİR?
Halk arasında “Beta” mikrobu diye bilinen “A grubu beta hemolitik streptokoklar” özellikle bahar ve kış aylarında sıkça rastladığımız bulaşıcı bakterilerdir. Bu mikrop bademcik iltihabı (tonsillit), farenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı ve zatürreye neden olabilir, deri enfeksiyonlarına da yol açabilir. En sık 5-15 yaş grubundaki okul çağı çocuklarında enfeksiyona neden olur. Kızıl hastalığı da beta mikrobundan kaynaklanır.
BETA NASIL BULAŞIR?
Beta mikrobu kişiden kişiye solunum ve damlacık yoluyla bulaşır. Enfeksiyon kapmış kişilerle yakın temasta bulunulması durumunda bu mikrop öksürük, hapşırma veya derideki enfekte yara gibi yollardan bulaşabilir. Özellikle okulların açık çocukların birbirleriyle yakın temasta olduğu dönemde Beta virüsü daha çok görülür ve kolayca yayılır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek ateş, boğaz ve baş ağrısı, yutkunma güçlüğü, karın ağrısı, bulantı, kusma, üşüme-titreme, bademciklerin beyazlaşması şeklinde sıralanabilir. Kızıl hastalığı durumunda ise ciltte yaygın kırmızı bir döküntü de görülür. Bademciklerinde iltihaplanma olan çocuk yutkunmakta ve yemek yemekte zorlanır, ateşi genellikle 38.5 dereceden yüksek olur.
TANI VE TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Tanı için dikkatli bir fiziksel muayenenin yanı sıra boğaz kültürü ya da hızlı antijen testi yöntemlerine başvurulur. Muayenede bademcikler ve boğazda kızarıklık, şişlik ve beyaz lekelenmeler olup olmadığına bakılır. Ayrıca boyundaki lenf bezlerindeki şişkinlik, kızıl hastalığı ihtimaline yönelik derideki döküntüler kontrol edilir. Eğer Beta tespit edilirse antibiyotik tedavisi başlanır. Antibiyotik tedavisiyle iyileşme sağlanır ve komplikasyonlar önlenir. Burada dikkat edilmesi gereken konu, antibiyotiğin mutlaka doktorun verdiği süre kadar kullanılmasıdır. Beta enfeksiyonunda, tek doz penisilin enjeksiyonu ya da ağız yoluyla alınacak antibiyotiğin 10 güne tamamlanması gereklidir.
TEDAVİ EDİLMEZSE NELERE YOL AÇABİLİR?
Beta mikrobu tedavi edilmediğinde orta kulak iltihabı, sinüzit, boğazda apse, lenf bezi iltihabı, pnömoni (zatürre) gibi hastalıklar görülebilir. Bunların yanı sıra ilerleyen dönemde eklem romatizması, kalp romatizması, böbrek iltihabı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
İYİLEŞENE KADAR OKULA GÖNDERMEYİN
Beta mikrobu sıklıkla solunum yoluyla bulaştığından, enfeksiyonu olduğu bilinen kişilerle temastan kaçınmak gerekir. Özellikle çocukların kreş ve okullara gittiği dönemlerde belirtilere karşı uyanık olunmalı, basit boğaz ağrıları dikkate alınarak zamanında doktora gidilmeli ve tedaviye zamanında başlanmalı. Ayrıca Beta mikrobu tespit edilen öğrenciler iyileşinceye kadar kesinlikle okula gönderilmemeli, sosyal ortamlardan uzak tutulmalı.
