Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Lale Seren anlatıyor. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
1) UYKUNUN ÖNEMİNİ ANLATIN
Bebek ve çocuk gelişiminde uyku, beslenme kadar önemli bir yere sahip. Uyku sadece dinlenmek için değil, aynı zamanda vücudun kendini onarması için gerekli bir zaman. Uyku sırasında stres hormonları azalırken büyüme hormonu salınımı artar. Çocuklar uyku sırasında büyür. Bu yüzden çocuk ne kadar küçük yaştaysa büyüme hızı o kadar hızlı olduğundan uyku ihtiyacı da o kadar fazla olur. Çocuğunuza uyku almanın önemini ve genel sağlığı nasıl etkilediğini anlatın.
2) AÇIK HAVADA HAREKET
İyi gece uykusu için çocukların vücudu gündüzden hazırlanmalı. Bunun en önemli yolu ise çocuğun açık havada yeterince vakit geçirmesinden ve yeterli fiziksel aktivite yapmasından geçiyor.
3) UYKU RUTİNİ OLUŞTURUN
Her gün uyku saatinden 30 dakika önce aynı saatte, aynı davranışları yapın. Örneğin, televizyonu kapatın, banyo yaptırın, pijamalarını giydirin, dişlerini fırçalamasını söyleyin, masal okuyun. Uyku rutinlerinin amacı çocuğu günlük aktivitelerden uzaklaştırıp sakinleşmesini sağlamak ve uyku zamanı geldiğinin mesajını vermektir.
4) UYKU SAATINE DİKKAT
7 yaşına kadar kronik yetersiz uyku, daha sonraki çocukluk ve ergenlik dönemlerinde artan obezite ile ilişkilendirilmiş. Uyku saatinin her gün aynı saatlerde olması verimli bir uykunun oluşmasını kolaylaştırır. Bu konuda aileler tutarlı ve kararlı olmalı.
5) FİZİKSEL KOŞULLARI İYİ AYARLAYIN
İdeal bir uyku ortamı için sıcaklığı 22-24 derece, sessiz ve loş bir oda olmalı.
6) BEBEĞİNİZ KENDİ KENDİNE UYUSUN
Bebeklerin sık sık uyanmaları bazı annelerin bebeklerini yanına almalarına neden oluyor. Bu da çocuğun kendi kendine sakinleşme yeteneğini zorlaştırıyor. Kendi odasında yalnız uyuyan bebeklerin ebeveynleri ile uyuyan bebeklere oranla daha az uyandığı biliniyor.
Ailenin imkanları uygunsa çocuk ayrı bir odada ve yatağında uyumalı.
7) MAVİ IŞIKTAN UZAK DURUN
Bilgisayar, tablet, televizyon gibi mavi ışık yayan cihazlar uyumaya yardımcı olan melatonin hormonunun salgılanmasını engelliyor, uykuuyanıklık döngüsünü bozuyor. Bu nedenle yatmadan önce çocuklar mavi ışık yayan ekranlardan uzak tutulmalı ve bu cihazlarla aynı odada uyutulmamalı
0-3 AYLIK BEBEKLER: Günde 16-19 saat uyurlar. 2-3 saatte bir yeme ihtiyaçları yüzünden uyanırlar.
36 AY: Uyku süreleri 13-15 saate düşer.
6-12 AY: Gündüz daha uzun süreli olarak uykusuz kalabilirler. 12-14 saat uyurlar.
1-3 YAŞ: Uyku düzeninin yerleştiği önemli bir geçiş dönemidir. Uyku ihtiyaçları 10-12 saattir.
OKUL ÖNCESI DÖNEM: Uyku düzenlerinin artık yerleşmesi beklenir. Ihtiyaç duyulan uyku süresi 9-12 saattir.
OKUL DÖNEMI: 8-10 saatlik uyku yeterli olabilir