Prostat ve prostat kanseri erkeklerde yaşın ilerlemesi ile kalp ve damar hastalıkları ile birlikte en sık görülen rahatsızlıklar arasında. İlerleyen yaşla birlikte, prostat hacmi yavaş ve ilerleyici bir artış gösterebiliyor ve bu artış üretrayı sıkıştırarak idrara çıkmayı zorlaştırıyor. Aile öyküsü nedeniyle prostat kanseri açısından yüksek risk altındaki erkeklerin 40 veya 45 yaşlarında erken taramaya başlaması, risk grubunda olmayan erkeklerin ise 50 yaşından itibaren taramalara başlaması gerekiyor. Erken aşamada belirlenen kanserlerin tedavide başarı oranı daha yüksek olduğundan erken teşhisin önemi çok büyük!
Kaliteli ve uzun bir yaşam sürmenin yolu sağlıklı olmaktan geçiyor. Erkek ve kadın hastalıkları için yapılan bazı özel testler de erken teşhis açısından önem taşıyor. Özellikle belirli bir yaştan sonra erkeklerin kanser ve diğer sağlık sorunlarından korunması adına tarama testleri daha önemli hale geliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Nursal Filorinalı Konduk, erkekleri etkileyen hastalıklar ve erken teşhis için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
Hastalıklar ne kadar erken teşhis edilirse tam iyileşme şansları o kadar yüksek. Erkek ve kadınların anatomik ve fizyolojik olarak farklı oldukları için hastalıkları da cinsiyete özgü olabiliyor. Bu nedenle her yaştan erkek için yıllık fizik muayene ve genel kontrol öneriliyor.
Her yıl düzenli olarak yaptırılacak sağlık taramaları ve sağlık testleri erkeklere özgü birçok sağlık probleminin erken dönemde teşhis edilerek daha kolay bir şekilde tedavi edilmesine olanak sağlıyor. Sağlık kontrollerinde erkekleri en çok etkileyen kalp, prostat ve bağırsak hastalıklarına yönelik taramalar yapılıyor.
Düzenli sağlık taramaları ile hastalıklar ilerlemeden tedavi edilebiliyor
Genel sağlık durumunun belirlenmesinde tam kan sayımı önem arz ediyor Vücudun vitamin, mineral, kan şekeri, kolesterol ve hormonal durumuna da kan testleri ile bakılıyor. Özellikle toplam kolesterol değeri, LDL (kötü kolesterol) ve HDL (iyi kolesterol) kalp ve damar sağlığı için önemli parametreler. Yüksek kolesterol seviyeleri kalp hastalıkları, kalp krizini veya felce neden olabiliyor. Bu nedenle erken teşhis edilip hızla tedavi edilmeleri gerekiyor.
35 yaşın üzerindeki tüm erkekler için düzenli olarak kolesterol seviyelerini ölçmek için kan testleri öneriliyor. Bununla birlikte, ailede kalp hastalığı öyküsü, sigara içme, diyabet veya yüksek tansiyon gibi başka risk faktörleri varsa, bazı erkeklerin daha genç yaşlardan itibaren düzenli olarak izlenmesi gerekebiliyor. Yüksek tansiyon taramasının yaştan bağımsız olarak tüm erkekler için en az iki yılda bir yapılması gerekiyor.
Diyabet, kan şekerini kontrol eden hormon olan insülin miktarındaki eksiklik ya da etkisizlik nedeniyle kan glikoz seviyelerinde artışın olduğu bir hastalık. Diyabetin erken teşhisi komplikasyon riskinin azaltılmasına yardımcı olabiliyor. Diyabet öncesi aşamada Tip 2 diyabetin erken tespiti, diyet ve yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle tıbbi tedaviye ihtiyaç duyulmaması sağlanabiliyor.
Araştırmalar; diyabet öncesi tarama, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersizin diyabet gelişimini önleyebileceğini gösteriyor.
Yaş ilerledikçe prostat da büyüyor
Prostat idrar torbasının çıkışında yer alan bir salgı bezi. İlerleyen yaşla birlikte, prostat hacmi yavaş ve ilerleyici bir artış gösterebiliyor ve bu artış üretrayı sıkıştırarak idrara çıkmayı zorlaştırıyor.
Prostat ve prostat kanseri erkeklerde yaşın ilerlemesi ile kalp ve damar hastalıkları ile birlikte en sık görülen rahatsızlıklar arasında.
50 yaş üstü erkeklerde prostat kanseri taraması için prostat spesifik antijeni (PSA) testi ve rektal muayenenin yıllık olarak yapılması gerekiyor.
Aile öyküsü nedeniyle prostat kanseri açısından yüksek risk altındaki erkeklerin ise 40 veya 45 yaşlarında erken taramaya başlaması gerekebiliyor.
Erken aşamada belirlenen kanserlerin tedavi oranı daha yüksek olduğundan erken teşhis özellikle önemli.
Obezite beraberinde birçok hastalığı da getiriyor
Obezitede vücut ağırlığının aşırı yağ dokusu birikimine bağlı olarak sağlık durumu olumsuz yönde etkileniyor. Obezite iştah ve enerji metabolizmasının düzenlenmesini tehlikeye atan gerçek bir kronik metabolik hastalık. Ayrıca diyabet, kardiyovasküler hastalık ve kanser dahil olmak üzere birçok sağlık durumu için önemli bir risk faktörü.
Kişinin kilosunun değerlendirilmesi vücut kitle indeksi (VKİ) ile yapılabiliyor. VKİ, kilonun boy uzunluğunun karesine bölünmesiyle belirleniyor. VKİ 30’un üzerindeyse obezite tanısı konuyor. Sağlıklı ve dengeli beslenerek ve düzenli spor yaparak obeziteden korunmak mümkün. Ancak bazı durumlarda obezitenin doktor kontrolü altında tedavi edilmesi gerekebiliyor. Kilo kontrolü yapılarak birçok hastalığın oluşması engellenebiliyor.
Erkeklerde karaciğer ve böbrek sağlığı genel sağlık için büyük önem taşıyor
Karaciğer yağlanması en sık görülen karaciğer hastalıklarının başında geliyor. Fazla kilo, diyabet, kolesterol ve trigliserit gibi kan yağlarının yüksek olması ve bazı genetik faktörler karaciğer yağlanmasına sebep olabiliyor.
Karaciğer yağlanması ise karaciğer hasarı, karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri nedenleri arasında yer alıyor.
Obezitenin dünyada giderek artması karaciğer yağlanması gibi hastalıkları beraberinde getiriyor.
Böbrekler; kandaki atık ve toksik maddelerin vücuttan atılması, sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması, kan basıncını düzenlenmesi ve kırmızı kan hücrelerinin yapımından sorumlu önemli organlar. Böbrek yetmezliğinin tek tedavisi böbrek nakli olduğu için bu hastalığın oluşmadan tespiti için tarama testleri büyük önem taşıyor.
Kolon kanseri en sık rastlanan kanserler arasında yer alıyor
Kolon kanserleri en sık görülen kanserler arasında yer alıyor ve ileri yaşlarda görülüyor. 40 yaşından sonra bu kansere yakalanma riski her 10 yılda bir 2 kat artıyor. Erken tanı diğer kanserlerde olduğu gibi kolon kanserinde de büyük önem taşıyor. Kolon kanserinin erken teşhisinde kolonoskopi ve gaitada (dışkıda) gizli kan testleri de rol oynuyor.
50-70 yaş grubunda 10 yılda bir kolonoskopi, yine bu yaş grubundaki erkek ve kadınlarda 2 yılda bir gaitada gizli kan testi yapılması öneriliyor.
Sağlıklı, uzun ve kaliteli bir yaşam mümkün
Düzenli olarak check- up yaptırmak sağlıklı, uzun ve kaliteli bir ömür yaşamak için önem arz ediyor. Doğru koruyucu bakım ile birçok hastalık erken teşhis edilebiliyor. Kişi kendini sağlıklı hissetse bile, erken teşhis muayenesi ve tarama testleri hastalıkların belirtilerini ve risklerini ortaya çıkarılabiliyor. Çünkü bir hastalık ne kadar erken tespit edilirse, iyileşme şansı o kadar yüksek.