Bir kedi gördüğünüzde kalp atışlarınız hızlanıyor, titremeye mi başlıyorsunuz? Bir köpekle karşılaştığınızda bayılacak kadar kötüleşip donakaldığınız oluyor mu? Bu durumun nedeni kedi veya köpek fobisi olabilir. Bu fobinin çocukluk döneminde yaşanan bir travmanın etkisiyle ya da ebeveynlerden birinin bu canlılara karşı aşırı korku ve kaygı yaşaması nedeniyle ortaya çıkabildiğini
Fobi bir nesneye, canlıya karşı duyulan korkunun, bireyin günlük yaşamını olumsuz yönde etkilemesi durumu olarak tanımlanıyor. Ülkemizde en sık görülen fobilerin başında kedi-köpek fobisi geliyor. Bu fobi kendini kedi ya da köpekle karşılaşıldığında kişinin yaşadığı korku, panik ve huzursuzluk hali olarak belli ediyor. Bu korkunun sadece korkulan canlıyla karşılaşıldığında değil, kişinin onu düşündüğü zaman da tetiklenebileceğine dikkat çeken Psikolog Elif Cor, bu fobinin oluşum nedenlerini şöyle açıklıyor…
“Hayvan fobilerine neden olan etkenlerden biri çocukluk döneminde bu canlılardan biriyle olumsuz bir olay yaşaması durumudur. Bazen birden fazla hayvana karşı korku olabilir, örneğin kedi ve köpeğe karşı ya da tek bir canlıya karşı bu korku oluşabilir. Bu korkuların nedeni çocukluk dönemi travmaları olabilir. Genetik yatkınlık da kedi ve köpek fobisinin nedenlerinden biridir. Ebeveynlerden birinin bu canlılara karşı aşırı korku ve kaygı yaşaması öğrenilmiş bir korku durumu olabilir. Daha önce o hayvanı hiç görmemiş veya onunla olumsuz bir durum yaşamamış bireylerde de bu korku oluşabilir.”
Kişinin sosyal hayatını etkileyebiliyor
Kedi ve köpek fobisinin belirtileri arasında bu canlılardan biriyle karşılaşıldığında donakalma, kalp atışlarının hızlanması, terleme, titreme, bayılma hissi görülebiliyor, kişi kaçınma davranışları sergileyebiliyor. Bu fobilerin kişilerin sosyal yaşamlarını etkileyebilecek düzeye geldiğini belirten Psk. Elif Cor, “Örneğin kişi dışarıda kedi veya köpek görme ihtimalinden dolayı yemek yemekten kaçınma, dışarıya çıkmakta zorluk, kedi ve köpek besleyen arkadaşlarının evine gitmeme, televizyonda korkulan hayvanla ilgili görüntülere bakmama gibi sosyal yaşantının akışını bozabilecek durumlarla da karşılaşabiliyor” diyor.
Kedi ve köpek fobisinden kurtulmak mümkün
Kedi ve köpek fobisi, diğer pek çok fobi gibi tedavi edilebiliyor. Fobi tedavilerinde bilişsel davranışçı terapi yönteminin etkili olduğunun altını çizen Psikolog Elif Cor, tedavide aşamalı olarak kişinin kaçındığı durumlar üzerine yoğunlaşıldığını anlatıyor.
“Danışan korku duyduğu hayvanlarla ilgili düşüncelerini terapiste anlatır. Terapide danışana duyarsızlaştırma seansları düzenlenir. Danışana korkulan hayvanın resimleri veya görüntülerine maruz bırakmayı içerebilir. Terapist kontrolünde doğru zaman diliminde yapılır. Burada danışanın korktuğu hayvan ya da hayvanlara karşıda temel nedende ortaya çıkabilmektedir”
“Kimi danışan o hayvanla ilgili olumsuz deneyimi olduğunu bilir ve bundan kaynaklı fobisi olduğu bilincinde gelirken kimi danışan bu fobisinin nereden ve neden kaynaklı olduğunu bilemez. Seanslarda bir bakıma bunun nedenini de ortaya çıkartmaya yönelik sürdürülür. Burada korkunun temel nedenine bakılırsa bilinçaltı da önemli rol oynar. Seans içi ve dışı ödevler verilir. Seans süresi danışandan danışana farklılık gösterir.”