Pandemi ile ilgili bilgilerimiz arttıkça ve dünya genelinde çalışmalar yayınlandıkça hamilelerde ve yenidoğan bebeklerde Covid-19 enfeksiyonunun nasıl seyrettiği daha iyi anlaşılmaya başlandı. Özellikle Delta varyantının yayılması sonrasında belirgin olmak üzere Covid-19 geçiren gebelerde geçirmeyenlere göre daha fazla yoğun bakım yatışı ve herhangi bir nedenle ölüm, prematüre doğum yapma ile sezaryen yolla doğurma ihtimalinin artmış olduğu metaanalizlerde gösterildi.
Gebelikte ve yenidoğan döneminde covid-19 enfeksiyonunun prematüre doğumlara sebep olduğunu belirten Neonatoloji (Yenidoğan Bakım) Uzmanı Doç. Dr. Adil Umut Zübarioğlu bebeklerin annelerindeki enfeksiyonun şiddetine göre etkilendiğini söylüyor.
Anne pozitifse yenidoğan da pozitif kabul ediliyor
Doğumdan 14 gün önce ve doğum sonrası 28 gün içinde Covid-19 ile enfeksiyon öyküsü olan anneden doğan ya da ev içinde bebeğe bakım verenlerde, ziyaretçilerde, hastanede yatıyorsa bakım veren hastane personelinde Covid-19 enfeksiyonu varsa yenidoğan bebek semptom olmasından bağımsız olarak şüpheli vaka kabul ediliyor.
Eğer solunum yolu veya kan örneğinde Covid-19 PCR testi pozitifliği saptanırsa da kesin vaka olarak kabul görüyor.
Gebelikte hipertansiyon ve diyabet Covid-19 risk faktörü
- Pandemi ile ilgili bilgilerimiz arttıkça ve dünya genelinde çalışmalar yayınlandıkça hamilelerde ve yenidoğan bebeklerde koronavirüs enfeksiyonunun nasıl seyrettiği daha iyi anlaşılmaya başlandı.
- Özellikle Delta varyantının yayılması sonrasında belirgin olmak üzere Covid-19 geçiren gebelerde geçirmeyenlere göre daha fazla yoğun bakım yatışı ve herhangi bir nedenle ölüm, prematüre doğum yapma ile sezaryen yolla doğurma ihtimalinin artmış olduğu metaanalizlerde gösterildi.
- Gebelik sırasında koronavirüs PCR testi pozitifliği olan kadınların yaklaşık %10 kadarında ciddi koronavirüs enfeksiyonu görüldü ve ciddi enfeksiyon için risk faktörleri gebede solunumsal problemlerin eşlik etmesi, hipertansiyon ve diyabet olması olarak belirlendi.
Delta varyantı sonrası prematüre doğumlar arttı
- Covid-19 enfeksiyonu gebelerde gebelik hipertansiyonu, ciddi enfeksiyon geçirme ihtimali, yoğun bakım yatışı, ölüm ihtimalini arttırmasının yanında bebeklerin erken doğum, yenidoğan döneminde ciddi sakatlık ve ölüm ihtimalini de geçirmeyen gebelere göre anlamlı olarak arttırdı.
- Prematüre doğum sıklığı pandeminin başında 32 – 37 gebelik haftaları arasında artmışken özellikle delta varyantı sonrası daha küçük prematüre bebek doğumları görülmeye başlandı.
Covid-19 enfeksiyonunu anne ve bebek aynı şiddette geçiriyor
Tıpta Neonatoloji adı ile geçen yenidoğan bakım uzmanlığı bulunan Doç. Dr. Adil Umut Zübarioğlu, anne ve bebekte koronavirüs enfeksiyonu bulunduğu durumlarda belirtileri şu şekilde açıkladı:
“Yenidoğan bebeklerde bulgular çok özgül değildir. Bulgular genellikle annedeki enfeksiyonun şiddeti ile ilişkili oluyor.
- Çoğu bebek asemptomatik dediğimiz bulgu vermeden geçirirken, bulgu veren bebeklerde özellikle solunum sıkıntısı, hızlı nefes alıp verme ilk sırayı alıyor.
- Ateş, kas tonusu azalması, huzursuzluk, beslenme güçlüğü, kusma ve ishal diğer sık bulgular oluyor.
- Delta varyantı sonrası konjuktivit, döküntü ve vücut ısısı düşüklüğü de görüldü.
Hastaneye yatırılan bebeklerin çoğunluğuna sadece destek tedavisi verilerek ve prematüre bebeklere rutin prematüre yoğun bakım takip ve tedavileri uygulanarak taburcu edildiler. “
Koronavirüsü anne ne kadar şiddetli geçirirse bebek de aynı şekilde geçiriyor
Neonatoloji Uzmanı Doç. Dr. Adil Umut Zübarioğlu “Koronavirüsü anne ne kadar şiddetli geçirirse bebek de aynı şekilde geçiriyor” diyor ve konuyu şu şekilde açıklıyor:
- Koronavirüs geçiren anneden doğan yenidoğan bebeklerin sonucunu belirleyen en önemli husus annenin hastalığı ne kadar şiddetli geçirdiği.
- Hastalık şiddeti arttıkça erken doğum oranları, doğum salonunda bebeğe canlandırma müdahaleleri yapılma ihtimali, bebeğin solunum cihazlarına bağlı kalma ve hastanede yatış süreleri uzuyor.
Gebeler hem kendileri hem de bebekleri için dikkat etmeli
Bu nedenle uzmanlar tarafından gebelerin hem kendileri hem de taşıdıkları bebekleri için tüm hamilelikleri boyunca maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyum göstermesi; kalabalık alanlardan uzak durması; hasta kişilerden izole edilmeleri; gebelik kontrollerine devam etmeleri ve aşı olmaları önemle tavsiye ediliyor.