Vücudumuzun her yerine yayılmış olan bezeler sadece boyunda 200-300 civarında ancak sağlıklı bir insanda çoğu zaman bezeler kendini göstermiyor. Ne zaman ki vücutta bir enfeksiyon veya beklenmedik bir hücre çoğalması olıyor, işte o zaman onları hisseder hale geliyoruz. Vücuttaki enfeksiyon, kanser gibi yabancı oluşumlarla savaşan boyun bezeleri bu mücadele sırasında irileşiyor. Çünkü içerisindeki lenfosit antikor sayılarıları artıyor. Peki hangi boya kadar boyun bezeleri normal kabul ediliyor ve ne zaman tehlike çanları çalıyor?
Boyun bezeleri vücudun hemen her bölgesine yayılmış olan lenfatik sistem adlı bağışıklık sisteminin bir parçası. Değişik bölgelerde gruplar halinde bulunuyorlar. Boyunda sayıları 200-300 civarında ve bu bezeler vücuttaki enfeksiyon ve kanser gibi yabancı oluşumlara karşı savaşıyorlar.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Ali Değirmenci açıklamaların göre boyun bezeleri mücadelenin aktif hale geldiği zaman irileşiyorlar. Bunun nedeni içerisindeki savaşçı hücre (lenfosit- antikor) sayısının artması.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Ali Değirmenci, “normal şartlarda boyları en fazla 1 cm çapında oluyor ve genelde 1 cm çapına kadar olanlar normal kabul edilebiliyorlar ancak daha büyük olan boyun bezelerinin mutlaka yakından takip edilmesi gerekiyor.” diyor.
BOYUN BEZELERİ NEREDEDİR?
Boyundaki bezeler çene altında, kulak ön ve arkasında, boyun orta hattı ve yanlarında, boyundaki en büyük kasın üst, orta ve altında gruplaşıyorlar.
Baş ve boyunda herhangi bir yerde vücuda zarar verme potansiyeli olan bir olay varsa bu bezeler irileşiyor.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Ali Değirmenci, kanserlerin büyük kısmının lenf yollarıyla yayılmaya çalıştığını ve uzun süre boyun bezelerinde takılı kaldığını ifade ediyor. Bu durum vücuttaki diğer bölgeler için de geçerli. Genellikle kanserin çevresindeki bölgeye ait lenf düğümleri tutuluyor. Ardından geniş yayılım gerçekleşiyor.
KİTLE HALİNE GELİRSE…
Boyunda kitle ile gelen bir hastada öncelikle hastanın yaşı ve kitlenin yeri çok önemli. Çocuklarda genellikle enfeksiyonlar ön planda iken 40 yaşını geçenlerde kanserin akla gelmesi gerektiğini ve bu yönde araştırma yapılması gerektiğini belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Ali Değirmenci, bu bezelerin boyun orta hattında bulunan ve guatr vb. hastalıklarla karıştırılabilen tiroid bezi hastalıkları ile karıştırılmaması gerektiğini belirtiyor.
BOYUNDAKİ BEZENİN DURUMU NASIL İNCELENMELİ
Enfeksiyon kaynaklı olanlarında çoğunda şu özellikler bulunuyor:
- Ağrı olması
- Son zamanlarda çıkmış olması
- Bezenin üstündeki ciltte kızarıklık olması
- Enfeksiyon kaynağının görülebilir olması (bademcik,geniz eti, sinüzit, ağız içi vs..)
- Muayenede yumuşak olması
KANSER KAYNAKLI BEZELERDEKİ MUHTEMEL ÖZELLİKLER
- Hastanın yaşı (40 üzeri)
- Haftalar-aylardır var olması
- Ağrı olmaması
- Muayenede cilde yapışık gibi durması, sert olması
- Birbirine yapışık gibi duran lastik kıvamında birden fazla beze hissedilmesi (lenfoma olabilir)
- Kulak alt hizasında olması
- Hastanın sigara, alkol kullanma öyküsü
- Son olarak şart olmasa da kulak burun boğaza ait bölgelerde iyileşmeyen yara olması)
Diabet gibi sistemik hastalığı bulunan erişkinlerde, bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi görenlerde enfeksiyon daha çabuk yayılabiliyor.
NASIL TEŞHİS EDİLİİR?
- Boyunda bir beze söz konusu ise KBB hekiminin detaylı muayenesi gerekir.
- Enfeksiyon öngörüldüyse ilaç tedavisi verilir, yakın takip edilir.
- Gerek görülürse kan ve radyolojik tetkik istenir.
- Tümör düşünülmüşse kaynaklanabileceği muhtemel yerler iyice muayene edilir.
- Baş-boyun radyolojik tetkikleri istenir.
- Muhtemel çıkış yerlerinden biyopsi alınır.
- Kitlenin üstünden de ince iğne biyopsisi yapılabilir ancak parça çıkarma suretiyle biyopsi yapılamamalıdır.
- Tetkik sonuçlarına göre cerrahi ya da diğer tedavi yöntemleri uygulanır.
- Bazen muayene ve tetkik sonuçlarından yeterli bilgi elde edilemezse kitlenin tamamı çıkarılarak aynı zamanda biyopsi yapılmış olur. ,
- Devamında sonuca göre antibiyotik, kemoterapi, radyoterapi uygulanabilir.
- Buna takip eden doktor ya da doktorlar karar vermelidir.
BOYUN BEZELERİNDE DOĞUMSAL KİTLELERDE NE YAPILIR?
- Boyundaki şişliklerde bir üçüncü ihtimal de doğumsal kitlelerin varlığıdır.
- Bunlar genellikle küçük yaşlarda fark edilmelerine karşın bazen ileri yaşlara kadar ortaya çıkmazlar.
- Enfeksiyon kapınca şişip ortaya çıkabilirler.
- Ciltten dışarı akıntıya neden olabilirler.
- Bunlar lenf düğümü (beze) değil kitledirler. İyi huyludurlar.
- Genellikle boyun orta hattında bulunurlar.
- Tedavileri cerrahi yöntemlerle yapılır.
