Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Nigar Hüse anlatıyor. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk- Advertisement -
DOĞUMSAL KATARAKT NEDİR?
Doğumdan itibaren gözdeki lensin tek veya çift taraflı olarak saydamlığını kaybetmesi ve opaklaşmasıdır. Konjenital katarakt olarak da adlandırılır.
SEBEPLERİ NELERDİR?
Doğuştan olan kataraktlar, annenin gebelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlara, kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazen de hiçbir nedene bağlı olmadan gelişir.
NE TÜR BELİRTİLERİ VAR?
Bir göz bebeğinin diğerinden farklı renkte (beyaz) olması veya gözde kayma (şaşılık) bebeklerde katarakt habercisi. Bebeğinde bu belirtileri görenler hiç vakit kaybetmeden göz doktoruna gitmeli.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Doğumsal katarakt, görmeyi engelliyor ve özellikle tek taraflıysa teşhis edilir edilmez ameliyat edilmeli. Ameliyat zamanına, göz uzmanı detaylı muayeneden sonra karar verir. Tedavide gecikme bu çocuklarda göz tembelliği, şaşılık ile sonuçlanır. Tek gözde kataraktı olan bebekler hayatın ilk 4 haftasında, iki gözde kataraktı olanlar da hayatın ilk 6-8 haftasında ameliyat edilmeli. Doğumsal kataraktın tedavisinde en önemli bölüm, ameliyattan sonra yapılacak olan göz tembelliği ile mücadele bölümüdür. Eğer aile ve hekim işbirliği olmazsa erken yapılan ameliyatın hiçbir faydası olmaz. Doğumsal kataraktı olan bebekler belli aralıklarla uzun yıllar boyunca takip edilmeli.
ERKEN DOĞDUYSA YAKIN TAKİP ŞART
PREMATÜRE RETİNOPATİSİ NEDİR?
Vaktinden önce doğan bebeklerin karşılaştığı en önemli göz sorunudur. ROP olarak bilinir. Çocukluk çağı körlük nedenleri arasında önde gelen sorunlardandır. Hastalık hayatın ilk günlerinde başlar ve retinadaki anormal damarların oluşumuyla körlük oluşturacak tarzda ilerler.
HER ERKEN DOĞAN BEBEK RİSK ALTINDA MI?
- Erken doğumların yüzde 15 ile 20’sinde ROP’a rastlanır.
- 27 haftadan küçük bebeklerde yüzde 100’e yakın ROP görülür. 32 hafta üzerindeki bebeklerde bu oran ciddi olarak azalır.
- Doğum ağırlığı azaldıkça ROP görülme sıklığı artar. 1500 gramdan daha düşük doğum ağırlıklı bebeklerin yüzde 50’sinden fazlasında ROP gelişir.
- Oksijen tedavisi ROP gelişiminde etkili olan önemli bir risk faktörüdür. ROP’un şiddeti ile oksijen tedavisinin süresi arasında kuvvetli bir ilişki bulunur.
- Kabul edilen son kriterlere göre; 1500 gr ve altında veya 30 hafta ve altında doğan her bebek taramadan geçirilmeli. Ayrıca 1500-2000 gr arasında veya 32 haftadan daha büyük olan fakat ilave sağlık sorunlarına sahip bebekler göz muayenesinden geçirilmeli.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
ROP’un tedavisinde en önemli aşama düzenli takiptir. ROP gelişen hastaların yüzde 80’i kendiliğinden geriler. Takip edilen bebeklerin yüzde 10’unda tedavi gerekir. Tedavide lazer kullanılır ya da göz içine anti VEGF denilen ilaçlar yapılır. Bu tedavilere yanıt vermeyen ve zamanında tespit edilemeyen ileri evre haslarda vitrektomi ameliyatı uygulanır. Bu ameliyatın sonuçları maalesef her zaman yüz güldürücü olmaz.