Ergenlik dönemi ile birlikte sağlıklı her kız çocuğu âdet olmaya başlar. Herhangi bir hormonal veya gelişimsel sorun yoksa ilk regl dönemi 8 ile 15 yaşları arasında âdet gerçekleşir. Ergenlik dönemine girilmesiyle gerçekleşen ilk regl kanaması, ilk iki yıl boyunca düzensiz olabilir. Ancak zamanla bir düzene kavuşur. Âdet ağrısı kimi kadınlarda çok yoğun olurken kimi kadınlar âdet dönemini çok rahat geçirir. Peki neden bazı kadınlarda âdet ağrısı okula, işe gidemeyecek kadar çok şiddetli olur ve günlük hayatı devam ettiremeyecek hale getirir? İşte âdet sancısının oluşma nedenleri, ağrıyı artıran faktörler ve âdet sancısını çok daha şiddetli hale getirebilecek kadın hastalıklarına dair merak ettiğiniz her şey!
Kadın olmak özellikle de âdet dönemlerinde zor. Kasıktan karna doğru yayılan keskin ağrı kimi zaman âdet öncesinde kimi zamansa âdetin ilk günlerinde kendini belli eder. Birçok kadın için işkenceye dönüşen âdet dönemi ağrıları, çoğu zaman normal karşılansa da bir hastalığın da belirtisi olabilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan âdet sancıları hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Şiddetli âdet sancıları gündelik yaşamı ele geçiriyor
Âdet döneminde; bazen kanamadan önce başlayan, kanamanın yoğun olduğu günlerde daha çok hissedilen, karında ve rahim bölgesinde kramplar şeklinde ortaya çıkan sancıya âdet sancısı deniyor.
Âdet sancısı sırasında hissedilen kramplara; mide bulantısı, ishal, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, bel ve sırt ağrısı, yorgunluk, grip gibi hisler de eşlik edebilir. Özellikle migreni olan hastalarda baş ağrılarında artış olabilir. Yine bu dönemde; iş ve sosyal hayatı olumsuz etkileyen sinirlilik, uykusuzluk ve konsantrasyon kaybı meydana gelebilir.
Yapılan araştırmalarda kadınların yüzde 50 – 60’ı âdet döneminde şiddetli ya da hafif ağrı duyduğunu ve yaklaşık yüzde 25’i bu süreçte yaşam kalitelerinin olumsuz etkilendiğini, öğrenciler ise okul başarılarının düştüğünü söylüyor. Özellikle okul çağındaki genç kızlarda âdet sancısı daha yaygın olarak görülüyor.
ÂDET SANCISI NEDEN OLUR?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan, âdet sancısının oluşma sistemini şu şekilde anlatıyor:
Âdet döneminde, rahim içerisindeki kanamanın kontrollü bir şekilde atılması için rahim daralır ve burada üretilen prostaglandin adı verilen kimyasallar kasılmalara yol açar. Buna bağlı olarak rahme giden kan akımı ve oksijen azalır. Bu da âdet sancısının oluşmasına yol açar.
Âdete bağlı sancılar menstrual döngünün normal bir parçasıdır
Rahim kasılmaları, âdet gören her kadında olur ancak bazı kadınlar bu kasılmaları ağrı şeklinde hissederler. Bu farklılık kişinin ağrı algısı, sosyal düzeyi ve eğitiminin yanı sıra psikolojik ya da genetik faktörlerle de ilişkilidir.
Gebelikten sonra sancılarda azalma olabilir
Bazı kadınlarda gebelik ve emzirme sırasında değişen hormonlar nedeniyle, âdet sancıları gebelikten hemen sonraki dönemde azalma gösterebilir. Doğum yapma sayısı arttıkça ağrıların azalma olasılığı da artar. Ancak çikolata kistine bağlı âdet ağrıları olan kadınlarda bir süre sonra sancılar yine eski düzeyine çıkabilir.
EVLENİNCE ÂDET SANCILARI GEÇMEZ!
Birçok kişi çevresinden “evlenince âdet sancılarının geçeceği” ile ilgili bilgiler duymuştur. İlerleyen yaşla birlikte sancı şiddeti ve sıklığı azalır fakat evlenince (cinsel hayat başlayınca) âdet sancısının azalacağı yanlış bir bilgidir.
… ANCAK ÂDET SANCILARININ ŞİDDETİ KONTROL ALTINA ALINABİLİR
Ağrının sebebi genellikle rahim bölgesine yeterince oksijen gitmemesi olduğundan, bölgedeki kan dolaşımını hızlandıracak her şey âdet sancısına iyi gelecektir.
PEKİ NASIL?
ÂDET SANCISINI AZALTMAYA YARDIMCI OLAN YÖNTEMLER
- Alt karına sıcak su torbası koymak
- Sıcak bir yatakta uzanıp derin nefesler alarak tüm vücudu gevşetmek
- Bitki çayları
- B ve E vitaminleri ile magnezyum içeren takviyeler kullanma
- Kahve, kola, çay gibi kafein içeren içeceklerden uzak durma
- Düzenli yürüyüş, spor ve egzersiz yapmak
- Omega 3 takviyesi
GEÇMEYEN ÂDET SANCILARI HASTALIK HABERCİSİ OLABİLİR Mİ?
Âdetlerin oluşmasıysa birlikte ağrılar herhangi bir nedene bağlı olmadan yaşanabilir. Doğal bir süreç olarak kabul edilen ve “Primer Dismonere” denilen bu ağrılar 20-25 yaşlarına kadar azalarak devam eder. 20-30 yaşlarında ortaya çıkan ve artarak devam eden “Sekonder Dismonere” denilen ağrılar ise bazı kadın hastalıklarına bağlı gelişebilir.
20-30 yaşlarında âdet sancılarının artmasına yol açabilen kadın hastalıkları
- Miyomlar
- Rahim içini döşeyen ve her ay âdetle birlikte dökülen tabakanın karın içinde başka yerlere yerleşmesi
- Yumurtalık kisti
- Polipler
- Genital enfeksiyonlar
- Servikal darlık
- Rahim içi yapışıklık
Bu nedenle kadınların düzenli olarak jinekolojik muayene yaptırması ve rutin kontroller ile bu hastalıklara karşı izlenmesi önemlidir.
Peki ağrının gerçek nedenini ortaya koymak için ne yapılabilir?
ÂDET SANCISININ GERÇEK NEDENİNİ ORTAYA KOYMAK İÇİN TANI YÖNTEMLERİ
“Ağrının gerçek nedenini ortaya koymak için tanı yöntemleri nelerdir?” diye sorduğumuz Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan Yurtsever, tanı yöntemlerini şu şekilde sıralıyor:
- Ağrının gerçek nedenini ortaya koymak için jinekolojik muayenenin yanı sıra ultrasonografi, smear testi gibi tetkikler yapılmalıdır.
- Nedenin belirlenemediği durumlarda laparoskopik yöntemlerle karın içinde ağrıya sebep olabilecek rahatsızlıkların varlığı sorgulanmalıdır.
- Eğer herhangi bir fiziksel neden olmamasına rağmen şiddetli âdet sancıları devam ediyorsa psikolojik danışmanlık almak faydalı olur.
Birçok araştırma psikolojik nedenlerin de âdet sancısı üzerinde oldukça fazla etkili olduğunu gösteriyor.
Herhangi bir fiziksel soruna bağlı olmaksızın oluşan âdet sancılarının bazı nedenleri
- Ruhsal ve cinsel sorunlar
- Stresli yaşam
- Sosyo-ekonomik durumun iyi olmaması
BU HABER İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:
Hayatınızı etkileyecek kadar ağrınız varsa, tedavi gerekir!